Cultuurhistorie en het natuurlijke systeem als gids voor klimaatadaptatie en stedelijke ontwikkeling
Het wat en waarom van een stadsgenese
Genese betekent letterlijk ‘wording’ of ‘ontstaan’. Stadsgenese is dus de ‘wording van een stad’. Van oudsher hebben mensen de beste plekken gekozen om zich te vestigen: op strategische plaatsen aan rivieren en in de nabijheid van hoge vruchtbare gronden. In de stadsgenese beschrijven we het ontstaan en de ontwikkeling van een stad vanuit het natuurlijke systeem (ondergrond, bodem en water) en de bewoningsgeschiedenis.
In de stadsgenese bundelen we kennis en inzichten van verschillende professionals, onder andere op het gebied van erfgoed, geologie, stedenbouw en waterbeheer. In één overall beeld analyseren we een stad, dorp of gebied. We beschrijven alleen de hoofdlijnen zodat een samenhangend begrip ontstaat van de relaties tussen het natuurlijk systeem en de bewoningsgeschiedenis. Dit inzicht biedt houvast om vanuit de identiteit van de plek te werken aan robuuste oplossingen voor maatschappelijke opgaven zoals klimaatadaptatie en energietransitie. Historische elementen en kenmerken van het natuurlijke systeem zijn hierbij als aanknopingspunt te gebruiken.
Het boek ‘De stadsgenese’
In het boek ‘De stadsgenese’ reiken we een methodiek aan voor het beschrijven van een stadsgenese en de illustratie daarvan in een aantal genesetekeningen. In onze benadering is hiervoor een format gebruikt van 3D-verbeeldingen van ondergrond, bodem en water in de verschillende stadia van een stads- of gebiedsontwikkeling.
Om te laten zien hoe dat werkt, zijn in dit boek acht voorbeelden van een stadsgenese te vinden, namelijk voor 1. Amersfoort, 2. Breda, 3. Culemborg, 4. Dordrecht, 5. Haarlem, 6. Middelburg, 7. Nijmegen en 8. Oegstgeest (zie kaart). Deze voorbeelden laten de samenhang tussen het natuurlijke systeem en cultureel erfgoed zien, zodat die opnieuw uitgangspunt kan worden van ruimtelijk beleid, klimaatadaptatie en integrale gebiedsontwikkeling.
Deze website
Op deze website presenteren we de methodiek voor het beschrijven van een stadsgenese. En hoe je zelf de genese van een stad, dorp of gebied kan beschrijven, en wie en wat je daarvoor nodig hebt.
Daarnaast vind je op deze website een aantal voorbeelden, waaronder de voorbeelden uit het boek ’De stadsgenese’.